Gürer: “Poşet hesabında bir çapanoğlu var”

Gürer: “Bu hesaba göre 83 milyon vatandaşın büyük bir bölümü yılda bir kez bile alışveriş yapmıyor”

Bakanlığa göre 2 yılda sadece 

40 milyon poşet ücretlendirilmiş 

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2019 yılından bu yana marketlerde 25 kuruş olarak ücretlendirilen poşet sayısı ile poşetlerden alınan geri kazanım katılım payının açıklanması için Çevre ve Şehircilik Bakanlığına yazılı soru önergesi verdi. 

Gürer’in önergesini yanıtlayan Bakan Kurum’un verdiği yanıtlar kafa karıştırdı. Uygulamanın başladığı 2019 yılında 17 milyon, 2020 yılında ise 23 milyon poşetin ücretlendirme uygulamasına tabi tutulduğunu açıklayan Bakan Murat Kurum, 25 kuruştan satılan poşetlerden 2019 yılında 15 kuruş, 2020 yılında da 18 kuruş geri kazanım katılım payı alındığını açıkladı. Bakan Kurum’un verdiği bilgiye göre, marketlerde poşetlerin ücretlendirilmesi uygulamasından 2 yılda hazineye sadece yaklaşık 7 milyon TL aktarıldı. 

Önerge sahibi CHP Milletvekili Gürer “Bu hesaba göre 83 milyon vatandaşın büyük bölümü ya yılda bir kere bile markete gidip poşetli alışveriş yapmamış ya da poşet hesabında bir çapanoğlu var” dedi. 

GÜRER’İN POŞET SORUSU

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2019 yılında hayata geçirilen taşıma amaçlı plastik poşetlerin ücretlendirilmesi uygulamasında, bu güne kadar elde edilen resmi verilerin açıklanması istemiyle Çevre ve Şehircilik Bakanlığına yazılı soru önergesi verdi. 

Gürer, önergesinde şu sorularının yanıtlanmasını istedi: 

“Ülkemizde poşet üretimi yapan fabrika sayısı kaçtır? 2018-2019 ve 2020 yıllarına göre, poşet üretiminde düşüş yaşanmış mıdır? Poşet üretiminde bir düşüş yaşanmış ise bu düşüşün oranı nedir?

Müşteriler hala bir ve birden çok plastik poşet satın alıp ürününü torbalıyor ve bu poşetlere 25 kuruş ödeme yapıyor. Poşet tüketiminin düştüğü zincir marketler hangileridir?

Kullanım alışkanlığını değiştirmek olarak belirlenen ücretli poşet uygulaması başlangıçta kısa bir süre etki gösterse de daha sonra müşteriler tarafından poşet tüketimi tekrardan başlamıştır. Plastik poşet tüketim yoğunluğu devam ettiğine göre, ücretli poşet uygulamasının kaldırılması düşünülmekte midir?

Vatandaşımızın poşet başına ödediği 25 kuruşun 15 kuruşu devlete aktarılmaktadır. 2019 ve 2020 yıllarında kullanılan poşet sayısı kaçtır?

2019-2020 yıllarında devlete aktarılan katkı payı tutarı ne kadardır? Plastik poşet satışı üzerinden devlete aktarılan katkı payının takibi ve tahsilatı sağlanmakta mıdır? Bu takibi yürüten kişi ve kurumlar nelerdir?”

550 FİRMA POŞET ÜRETİYOR

Gürer’in önergesine yanıt veren Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, piyasaya plastik poşet temin eden yaklaşık 550 işletmenin bulunduğunu belirtti. 

BİR YILDA 17 MİLYON POŞET

Ülkemizde 2018 yılında piyasaya sürülen plastik poşet miktarının tahmini yaklaşık 30 milyar adet iken 2019 yılında üretilen plastik poşet sayısının yaklaşık 2.5 milyar adet civarında ve piyasaya Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar, kapsamında sürülerek geri kazanım katılım payı tahsil edilen plastik poşet sayısı ise yaklaşık 17 milyon adet civarında gerçekleştiğini açıkladı. Bakan Kurum 2020 yılında ise geri kazanım katılım payı tahsil edilen plastik poşet sayısının 20 milyon adet seviyelerinde gerçekleştiğini belirtti. Bakan Kurum, ücretlendirme uygulaması kapsamı dışında olan plastik poşetlerin bu rakama dahil olmadığını vurguladı.

25 KURUŞUN 19 KURUŞU HAZİNEYE 

Bakan Kurum, “Plastik poşetlerin ücretlendirilmesi uygulamasının başladığı yıl olan 2019 yılından günümüze plastik poşet ücreti olarak belirlenen 25 kuruş Bakanlığımız başkanlığında her yıl toplanan Ambalaj Komisyonunun aldığı karar gereği 2020 ve 2021 yıllarında da değişmemiştir. Satış noktalarınca satılan her bir poşetten alınan 25 kuruşun 2019 yılında 15 kuruşu, 2020 yılında 18 kuruşu geri kazanım katılım payı olarak Hazine ve Maliye Bakanlığına ödenmiş olup 2021 yılı için ise bu rakam 19 kuruş olarak belirlenmiştir” açıklamasında bulundu. 

BU NASIL HESAP?

Ülkemizdeki binlerce markette her gün milyonlarca alışveriş yapıldığına dikkat çeken Gürer, “Bu hesaba göre nüfusumuzun büyük bir bölümü yılda bir kere bile marketten poşetli alışveriş yapmamış. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının bu hesapları yeniden inceleyip, kamuoyunu aydınlatması gerekir” diye konuştu. 

POŞETİ BÜYÜTÜP 50 KURUŞA SATAN MARKET VAR

Gürer, “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren satış noktalarında ücretsiz verilen plastik alışveriş poşetlerinin tüm satış noktalarında ücretli yaptı. Amaç poşet kullanımı azaltmak olarak açıklanmıştı. Ücretsiz verilen poşetler için 25 kuruş fiyat belirlendi. Bazı marketlerin poşet boyutunu büyüterek 50 kuruşa poşet ücreti almaya başladıkları görülmektedir. Amaç doğada kalıcılığı ve zararı yüksek olan plastik poşet varlığını düşürmek iken bu uygulama giderek poşet üreticileri ile marketler için dolaylı bir gelir kaynağı haline gelmiştir” ifadelerini kullandı.