Çıldırmaya Az Kaldı!

Yok, bu sefer toplumun genel durumundan bahsetmeyeceğim zaten herkes her şeyi biliyor. Bu sefer çocuğu ilkokula başlayanların sesi olmaya karar verdim.:) Evet, evde daha çok anne-babaların feryadıdır “çıldırmaya az kaldı!” diyerek, çocuklarına yazı yazdırmaya çalışırlar. Şimdi “e” harflerine geçtik ve oldukça zorlanıyorlar. Bütün bunlar sizin çocuğunuzun tembel oluşundan ya da ödev yapmak istememesinden değil, öncelikle bunu bilmek gerek. Bugün ailelere önce gelişim yaşlarını ve hangi harflerde neden zorlandıklarını yazmak isterken, bir de eğitimden bihaber okul öncesi kurumların övünerek “anasınıfında okutup yazdırıyoruz” övünçlerinin çocuklara nasıl zarar verdiğini, yazmak istiyorum. Önce bir güzel okuyun ve çocuklarınızı sıkıştırıp durmayın, her şeyin vakti ve zamanı vardır. Nasıl ki din eğitiminin vakti ve zaman varsa bu da aynıdır. Hoş benim ülkemde neyi zamanına bıraktık ki? Neyse fazla dağıtmadan mevzuya geçelim.
Şimdi, çocuklar genellikle 2-3 yaşlarında ilk harflerini çizmeye başlar. 4-5 yaşında basit harfleri yazabilirler. 6-7 yaşlarında ise daha karmaşık harfleri ve kelimeleri yazma yetenekleri gelişir. Hangi harflerin öğrenileceği, çocuğun gelişim hızına ve eğitim ortamına bağlıdır.Çocuklar harfleri ve sayıları yazmayı genellikle okul öncesi dönemde öğrenmeye başlarlar, ancak kavisli harfler ve sayılar gibi daha ince motor beceriler gerektiren yazma görevleri konusunda tam olarak yetkin olmaları biraz zaman alabilir. Genel olarak, kavisli harfleri ve sayıları zorlanmadan yazma becerisi şu yaş aralıklarında gelişir:

4-5 Yaş: Basit büyük harfler (A, B, C, D, E, F, G, H) Çizgi ve daire gibi temel şekilleri taklit edebilirler. İsimlerini yazma konusunda başlangıç yapabilirler.

6-7 Yaş: Küçük harfleri (a, b, c, d, e, f, g, h) yazmaya başlarlar. Daha fazla büyük harf ve basit kelimeleri yazabilirler. Harfleri ve sesleri daha iyi ilişkilendirebilirler.

7-8 Yaş: Tam kelimeleri ve basit cümleleri yazma yetenekleri gelişir. Yazım kurallarına ve büyük/küçük harf kullanımına daha fazla dikkat ederler. Farklı yazı stillerini denemeye başlarlar.

Bu süreçte çocukların bireysel gelişim hızları değişiklik gösterebilir. Oyunlar ve etkinliklerle desteklenmesi yazma becerilerini geliştirmeye yardımcı olur.

Peki, neden 6 yaşına ki çocuk özellikle kavisli dediğimiz harfleri yazmakta zorluk çeker?
6 yaşındaki çocuklar, genellikle okuma yazma becerilerini yeni yeni geliştirdikleri bir dönemdedirler. “e” harfini yazarken zorlanmalarının birkaç nedeni olabilir:
Motor beceriler: Bu yaşlardaki çocukların ince motor becerileri tam olarak gelişmemiş olabilir. “e” gibi yuvarlak ve kavisli harfler, düz çizgili harflere kıyasla daha zorlayıcı olabilir.
Harf şekli: “e” harfinin içindeki kavisli yapının doğru bir şekilde çizilmesi, küçük kas koordinasyonu gerektirir. Bazı çocuklar bu kavisleri düzgün yapmakta zorlanabilir.
Yön karışıklığı: Harflerin yönü konusunda sık sık karışıklık yaşanabilir. Özellikle “b” ve “d” gibi simetrik harflerin karıştırılması yaygın bir durumdur. “e” harfi de farklı yönlere çizilen kavislerden oluştuğu için benzer bir zorluk yaratabilir.

Bu yaşlarda çocuklar için kavisli harfler genellikle en zorlayıcı olanlardır. Özellikle “e”, “g”, “s”, “q” gibi harfler, yuvarlak hatları nedeniyle daha fazla dikkat ve el becerisi gerektirir.

Çocuğun bu zorluklarla karşılaşması, genellikle normal bir gelişim sürecinin parçasıdır. Zamanla ve pratikle bu beceriler gelişir.

En önemlisi neden ilkokuldan önce çocuklara okuma-yazma öğretilmemeli?

Çocuklara ilkokuldan önce okuma yazma öğretilmemesinin arkasındaki sebepler genellikle çocuk gelişimiyle ilgilidir. İşte bu konudaki bazı temel nedenler:

Bilişsel gelişim: Çocuklar ilkokul öncesinde hızlı bir bilişsel gelişim sürecindedir. Ancak her çocuğun öğrenmeye hazır olma yaşı farklıdır. Erken yaşlarda okuma yazma öğrenme, çocukların bu gelişim süreçlerine uygun olmayabilir ve baskı yaratabilir.

Oyun ve keşif zamanı: Anaokulu dönemi, çocukların oyun oynayarak öğrenmesi ve dünyayı keşfetmesi gereken bir zamandır. Yapılandırılmış bir okuma yazma öğretimi bu doğal öğrenme sürecini kısıtlayabilir. Oyun, çocukların dil gelişimi ve sosyal becerilerini geliştirmeleri için çok önemlidir.

Motivasyon ve özgüven: Erken yaşta okuma yazma öğrenmeye zorlanan çocuklar, eğer bu süreçte zorlanırlarsa öğrenmeye karşı motivasyonlarını kaybedebilirler. Bu durum, özgüven sorunlarına ve öğrenme sürecinden uzaklaşmalarına yol açabilir.

Gelişimsel uygunluk: Okuma ve yazma becerileri, belli bir ince motor gelişimi ve bilişsel olgunluk gerektirir. Bu beceriler genellikle 6-7 yaş civarında, yani ilkokul döneminde tam anlamıyla gelişir. Erken yaşta bu becerilerin öğretilmesi çocukta hayal kırıklığı yaratabilir.

Sosyal ve duygusal gelişim: Okuma yazma öğretimi yerine, sosyal ve duygusal becerilerin, empati kurma, iş birliği yapma gibi yetilerin geliştirilmesi anaokulu döneminde daha önceliklidir. Bu beceriler, çocukların ilerleyen yıllardaki akademik ve sosyal başarıları için kritik önem taşır.

Dip not; okuma yazma becerilerinin gelişimi için doğru zamanı beklemek, çocukların öğrenmeye olan ilgisini ve özgüvenini desteklemek adına önemlidir. Çocukların ince kasları daha gelişmediği için de kavisli harfleri yazmakta zorlanır. Yazıda da gördüğünüz üzere aslında çocukların ilkokul yaşı 7 olmalıdır ki kavisli harfleri daha rahat yazabilsin. O yüzden çocuğunuzu okuldan soğutmamak için bunun normal gelişim süreci olduğunuzu bilmeli ve bunlarla ilgili egzersizler yaptırmalısınız. Benim en çok tavsiye ettiğim egzersiz şekli, çocuğa gün içinde ev işi yaptırmak ve biraz sertçe topu sıkmasını sağlamak. Gelişen parmaklar kalemi daha iyi kavrar ve yazı yazarken çocuk zorlanmaz. O yüzden lütfen çıldırmayın, çocuğunuzun özelliklerini bilin ve sabırlı olun. Ve unutmayın ki çocuğun okuma-yazması için hazirana kadar uzun bir zamanı var. Acele ederek çocuğun bundan sonraki eğitim yaşamına ket vurmayın. Özel çocuklar dahi sabırla, hoşlukla mutlaka okuma becerisini kazanabiliyor. Sadece sabır… Şimdilik her zaman olduğu gibi hoşça kalın, akıl ve beden sağlığınızı korumaya çalışın!