Türkiye’nin dört bir
yanında ve özellikle büyük şehirlerde güvenlik endişesi başta olmak üzere
birçok nedenden ötürü toplu konutlarda yaşamı tercih edenlerin artması
sitelerin sayısında ciddi artışa sebep oldu. Bu durum bazı anlaşmazlıklar ve
sorunları da beraberinde getirdi.
Site yönetimleri hakkında birçok tez çalışmasına imza atarak
literatüre katkılarda bulunan Gazeteci-Yazar Ferhat Yıldırım, Milli
birlikteliğimizin, ekonomik sınav verdiği bugünlerde; toplu konutlarda tasarruf
ve bütçe kaybının engellenmesinin zaruri olduğunu söyledi.
Nüfus bakımından köyler ve küçük ilçeler ile yarış eden
siteler; kavga, huzursuzluk ve rant savaşları ile anılmaya başladı. Kat
malikleri ile yöneticiler arasında oluşan anlaşmazlıklar ve kavgalar gündemden
düşmüyor. Hatta bazen tehdit, silahlı kavga ve yaralamalı olaylar ile anılan
sitelerde gruplaşmalar ve yönetime hâkim olma düşüncesi komşuluk ilişkilerini
derinden olumsuz olarak etkilemektedir.
Son zamanlarda ülkemizde yaşanan ekonomik belirsizliklerden
dolayı ise toplu konutlarda yaşanan gerginliklerin daha da artacağı
öngörülmektedir.
Sitelerin yönetimlerini ele geçirerek haksız kazanç elde
ederek sakinleri mağdur edenlere karşı önlem alınması büyük önem arz
etmektedir. Fakat toplu konutlarda faydacılık anlayışını hâkim kılan
yöneticilerinde sakinler tarafından desteklenmesi de gereklidir.
Yasa dışı yollarla site sakinlerinden bütçe, ek bütçe ve
avans adı altında alınan yüksek paraları, anlaştıkları firmalara yaptırdıkları
inşaat veya hizmetlerle israf eden yöneticiler, bu bedelleri ödemeyen
vatandaşları da avukat aracılığıyla icraya veriyor. Ve bazı yöneticiler ise
sosyal medya veya panolarda borçlu kat maliklerinin isimlerini paylaşarak suç
işlemekten rahatsız olmamaktadır.
“HÜKÜMETLER ÇARE
ÜRETMEK, VATANDAŞLAR DA YÜKÜMLÜLÜKLERİNİN FARKINDA OLMAK ZORUNDADIR”
Site yönetimleri sorununun çok büyük önem arz ettiğinin
altını çizen Yıldırım, “Site yönetimlerinin işleyişi ve bütçelerinin nasıl ve
hangi yollarla israf edildiği çok iyi bilinmektedir. Hükümetler halkın refahı
için çareler üretmede sorumluyken, biz vatandaşlar ise “kapımızın önünü” her
zamankinden çok daha iyi temizlemek zorundayız. Bu sadece bireysel bir
sorumluluk değil bizatihi toplumsal ve hatta geleceğimiz olan evlatlarımıza, inanç
ve ahlaki değerlerimize ait bir yükümlülüktür. Hiç kimsenin bizi bu hususta
görevli kılmasına, rey vermesine lüzum olmaksızın yükümlülüklerimizi yerine
getirmemiz varoluşsal ve aidiyetimizin gereğidir. Fakat durum böyle
ilerlememektedir. Ziyan ve israfa, talan ve yolsuzluklara karşı her zamankinden
çok daha duyarlı ve yerinde müdahaleler yapmaktan çekinmememiz gerektiğinin
farkında olmalıyız. Hukukun üstünlüğünün benimsenişinin sözden çıkıp eyleme
dönüşmesi gereken bu hassas günlerde; döviz iniş çıkışlarında stokçuların
oyunlarına karşı nasıl duyarlılık göstermemiz gerekiyorsa, toplumun emeğini
sömüren tüm unsurlara karşı çok daha duyarlı olmalıyız” diyerek konuştu.
“TOPLU YAŞAM
ALANLARIMIZ YÖNETİM LİYAKATİ OLMAYANLARIN OYUNCAĞI HALİNE DÖNDÜ”
Binlerce kat malikinin ailesiyle beraber yaşadığı toplu
konutlarda bazen çeteler, bazen ise organize olmuş kişiler ve gruplar ile karşı
karşıya gelindiğini belirten Yıldırım, “İşini yönetemeyen ve yönetim liyakati
olmayanların oyuncağı haline dönen site yönetimlerinin bütçeleri ve milyonlarca
kişinin emeği ziyan ediliyor. Usulsüz yönetim tarzı, kat mülkiyeti kanununa
uygun olmayan yapılar, gelirlerin usulsüz talep edilmesi ve giderlerin de
gelişi güzel firmalara peşkeş çekilmesi sonucunda sitelerin bütçeleri sıkıntılı
bir hale gelmektedir. Şeffaf yönetim anlayışı yerine kat maliklerini
borçlandırmaktan başka bir vizyonları olmayan yöneticiler ise usulsüz
davranışları karşısında tepki veren kat maliklerini hedef konumuna koymaktadır.
Site yönetimleri belirli bir kaliteye ulaşamadığı ve kanunlarla da tam olarak
korunamadığı için site yönetimine seçilen kişilerin kaderine terk edilmektedir”
dedi.
“EĞİTİM ŞART”
Site yöneticiliği konusunda herhangi bir eğitim almadan ve
eğitim almış profesyonel şirketlerden desteği kabul etmeyen kişilerin
yöneticilik yapmasının sitelerde oluşan sorunların ana nedenleri arasında yer
aldığını belirten Yıldırım, “Sitelerde yaşayanların kaderlerini etkileyecek ve
ekonomik kaosa neden olabilecek site yöneticilerinin profesyonel destek
almaları şarttır. Eğitim alınması ile sitelerin nasıl idare edileceğini öğrenen
yöneticiler; firmaların, çetelerin ve çıkar odaklarının kat maliklerini mağdur
etmesinin de önüne geçecektir. Sistemsizlik üzerine kurulmaya çalışılan sistem
ile toplu konutların yönetilmesi, problemlerin çözülmesi yerine sorunların daha
da artmasına neden olmaktadır” dedi.
“KAT MALİKLERİNE
KARŞI USULSÜZ ŞEKİLDE CEZALAR KESİLMEKTEDİR”
Site yönetimlerinin kendilerini bazen kolluk kuvveti bazen
de ceza verme makamı olarak görmesinin de kabul edilemez bir durum olduğunu
belirten Yıldırım, Sitelerde aidat ve bütçeler yönetim planına ve kanunlara
göre belli bir işleyiş ile kat maliklerinden talep edilmesi gerekli iken çoğu
zaman ilgili usul ve esaslar görmezden gelinmektedir. Bu duruma maalesef sık
şekilde rastlamaktayız. Bir başka konuda site yönetimlerinin sakinlere ceza
kesme hakkını kendinde görmesidir. Kendisini kamu görevlisi gibi gören
yöneticinin sakinlere kapıya çöp bıraktın 100 lira, asansöre tekme attın 1.000
lira, aracı hatalı park ettiniz 200 lira diyerek ceza yazmaları kesinlikle
yasal bir durum değildir. Yönetici ihbar ve ihtar etme hakkına sahiptir. Site
kurallarına uymayan ve siteye zarar veren sakinler cezalandırılmalı mıdır? Evet
cezalandırılmalıdır. Fakat bu ceza mahkeme yoluyla adil bir şekilde
yürütülmelidir” diyerek konuştu.
“SİTELERE EN BÜYÜK
ZARARI İŞ BİLEMEZLİK VE AHLAK YOKSUNLUĞU VERMEKTEDİR”
Yıldırım, “Öyle bir çirkin çark kurulmuş ki! Komşuyu komşuya
düşman eden bir sisteme dönüşmüş. Bu kokuşmuşluğu, para hırsını, vurdumduymazlığı,
adam kayırmayı bir kenara koyarak yönetmek için çaba harcayanlarda vardır. Ama
rant ilişkisine dayalı görev yapanların sayısı daha da çoktur. Daha huzurlu
yaşamak için toplu konutlara taşınan kat malikleri neden bu şekilde bir yönetim
tarzı ile karşı karşıya kalmaktadır. Bu konu çok önemlidir ve bu problemlerin
çözümünü toplu konutlarda yaşayanlara bırakmak süreci daha vahim duruma
getirmektedir. Bu sebeple toplu konutlarda yaşanan bu ekonomik ve yönetimsel
bunalıma karşı çevre ve şehircilik bakanlığının bir kriz masası oluşturarak
acilen önlem alması gereklidir” diyerek sözlerini tamamladı.
Site Yönetiminin
Görevleri
» Kat malikleri kurulunca verilen kararların yerine
getirilmesi
» Ana taşınmazın gayesine uygun olarak kullanılması,
korunması, bakımı ve onarımı için gereken tedbirlerin alınması
» Ana taşınmazın sigorta ettirilmesi
» Ana taşınmazın genel yönetim işleriyle korunma, onarım,
temizlik gibi bakım işleri, asansör, kalorifer, sıcak ve soğuk hava işletmesi
ve sigorta için kat maliklerinden avans olarak münasip miktarda paranın
toplanması
» Ana taşınmazın yönetimiyle ilgili diğer bütün ödemelerin
kabulü
» Yönetim dolayısıyla doğan borçların ödenmesi ve kat
malikleri tarafından ayrıca yetkili kılınmışsa, bağımsız bölümlere ait
kiraların toplanması
» Ana taşınmazın tümünü ilgilendiren tebligatın kabulü
» Ana taşınmazın ilgilendiren bir sürenin geçmesinden veya
bir hakkın kaybına meydan vermeyecek gerekli tedbirlerin alınması
» Ana taşınmazın korunması ve bakımı için kat maliklerinin
yararına olan hususlarda gerekli tedbirlerin onlar adına alınması
» Kat mülkiyetine ilişkin borç ve yükümlerini yerine
getirmeyen kat maliklerine karşı dava ve icra takibi yapılması ve kanuni ipotek
hakkının kat mülkiyeti kütüğüne tescil ettirilmesi; topladığı paraları ve
avansları yatırmak ve gerektiğinde almak üzere muteber bir bankada hesap
açtırılması
» Kat malikleri kurulunun toplantıya çağırılması ve ana
taşınmazın bulunan asansörlerin güvenli bir şekilde işletilmesinin sağlanması
amacıyla aylık bakımları ile yıllık kontrollerinin ilgili teknik düzenlemelere
uygun şekilde yaptırılması ve bu işlemlere ilişkin ücretlerin ödenmesi.
Site Yönetimi
usulsüzlükleri nereye şikâyet edilir?
Kat malikleri ve site yönetimi arasında yapılacak
değerlendirme toplantıları ve site yönetimine yapılan uyarılar dikkate
alınmıyorsa site yönetimi şikâyeti için Sulh Hukuk Mahkemesi’ne konu ile
alakalı bir suç duyurusu yapılır ve gerekli işlemler başlatılabilir.
Site yönetimi hangi
kanuna tabi?
Apartman ve site yönetimi ile ilgili yasal hükümlere Kat
Mülkiyeti Kanunu kapsamında yer veriliyor. Kanunun beşinci bölümünde yer alan
esaslara göre, ana gayrimenkuller kat malikleri tarafından seçilen yönetici
veya yönetim kurulu ile yönetiliyor.
Site kuralları
nelerdir?
Blok giriş ve sahanlıklarda gürültü yapılmamalı, giriş
ve sahanlık duvarları temiz tutulmalı, yazı ve resimlerle kirletilmemelidir.
Temizlik ve güvenlik nedeniyle blok kapıları kapalı olmalıdır. Yangın çıkış
kapıları, enerji tasarrufu, temizlik ve güvenlik nedeniyle kapalı tutulmalıdır