Çocuklarda Öfke ve Davranış Bozuklukları

Seray Sayar Levent

seray.levent@gmail.com

Şimdi diyeceksiniz ki “hangimiz normaliz ki?” Elbette ki normal olabilmek için gerekli koşulların var olması gerekir. Bu mümkün mü? Biraz zor…O halde bu kadar zor bir yaşam sürerken hiç olmazsa doğurduğumuz evlatlarımızı nasıl normale yakın yetiştireceğimizi bilmemiz gerek ki büyüdüklerinde en azından daha az anormal olsunlar… Çocuk gelişimi üzerine yazı yazarken inanın kendi kendime tebessüm ettiğim çok olur. Zira bu çocukları yetiştiren biz ebeveyn, normal miyiz ki… Ben hep “öyle yapalım, böyle yapalım”  diye yazıp duruyorum. Önce bizlerin bir normalleşmesi gerekmiyor mu? Yine de bir eğitimci ve anne olarak ben vazifemi yapmaya, vicdani huzurum için yazmaya devam ediyorum.Peki, bu çocukların yaşadığı öfke ve davranış bozukluklarının nedenleri nedir? Şimdi sizlerle bunu paylaşıyorum. Çocuklarda öfke ve davranış bozuklukları, çeşitli biyolojik, çevresel ve psikososyal faktörlerin bir araya gelmesiyle ortaya çıkabilir. Başlıca nedenler şunlardır: Biyolojik Faktörler:Genetik Yatkınlık: Ailede öfke kontrolüyle ilgili sorunlar yaşayan bireylerin varlığı, çocuklarda benzer problemlerin görülme riskini artırabilir. Beyin Kimyası: Beyindeki kimyasal dengesizlikler, öfke kontrolü ve davranış düzenlemede zorluklara yol açabilir. Çevresel Faktörler:Aile İçi Çatışmalar: Evde sık sık yaşanan tartışma ve kavgalar, çocukların öfke ve agresif davranışlar sergilemesine neden olabilir. Ebeveyn Tutumları: Öfkeli veya saldırgan davranışlar sergileyen ebeveynler, çocuklarına bu tür davranışları model olarak aktarabilirler. Travmatik Deneyimler: İhmal, istismar veya şiddet gibi travmatik olaylar yaşayan çocuklar, öfke ve davranış bozuklukları geliştirebilirler. Psikososyal Faktörler:Sosyal Becerilerde Eksiklik: Duygularını ve davranışlarını yönetme konusunda yetersiz olan çocuklar, öfke kontrolünde zorluk yaşayabilirler. Zorbalık: Zorbalığa maruz kalan veya zorbalık yapan çocuklar, öfke ve davranış problemleri geliştirme riski taşırlar. Medya Etkisi: Şiddet içeren medya içeriklerine maruz kalmak, çocukların daha öfkeli ve agresif davranışlar sergilemesine katkıda bulunabilir. Bireysel Özellikler:Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB): DEHB olan çocuklar, impulsif davranışlar ve öfke patlamaları yaşayabilirler. Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB): Otizmli çocuklar, duygularını ve davranışlarını yönetme konusunda zorluk çekebilirler. Bu faktörlerin bir veya birkaçı, çocuklarda öfke ve davranış bozukluklarının gelişimine katkıda bulunabilir. Ebeveynlerin, çocuklarının duygusal ve davranışsal ihtiyaçlarını anlamaları ve gerektiğinde profesyonel destek almaları önemlidir. Son Söz: Yukarıda sıraladığım nedenleri önce gözden geçirip ebeveyn olarak kendimizi düzeltmek zorundayız. Son zamanlarda çoğalan bu sorunun en büyük nedeni, zor olanla uğraşamayan (zira bireyde eğitimin davranışa dönüşmesi için çok çaba sarf etmek gerek),  kendi iç dünyasında problem yaşayan, tutarsız ebeveynlerin büyütmeye çalıştığı çocuklarda daha çok görüyoruz. Eğer biyolojik olarak bir problemi çıkmayan çocuğun davranışları devam ediyorsa, aile içinde zaten tutarsız davranışlar sergileniyordur. Önce iyi birer rol model olmakla insan yetiştirmeye başlamalıyız ve en önemlisi bu işte ehil uzmanlar varken internet ebeveyni olmayı bırakmalıyız. Unutmayın her şeyin fazlası zarardır. Sevginin, hoşgörünün, iyiliğin bile bir sınırı vardır. Öz güveli çocuk yetiştirmeyle, davranış bozukluğu gösteren çocuk yetiştirmenin arasında ince bir çizgi vardır. Eğer iyi bir birey yetiştirmekse arzumuz, size emanet edilen canınızı çok iyi tanıyıp, bilmediklerinizi de araştırmalısınız. Mutlu birey, mutlu aileyi, mutlu aile, mutlu toplumu oluşturur. Şimdilik her zaman olduğu gibi hoşça kalın, akıl ve beden sağlığınızı korumaya çalışın!